DYT.Hanife Kara Günümüzde gittikçe çoğalan vakalan ve hızla yayılan Koronavirüs COVID-19 riskimizi tamamen ortadan kaldıramayız. Ama sağlıklı beslenme ile korunmak ve bağışıklık sistemimizi güçlü tutmak oldukça etkili olacaktır .COVID-19 ile vucudumuz karşılaştıgında , bağışıklık sistemimiz onunla savaşmaktan sorumludur. Araştırmalar, beslenmenin iyileştirilmesinin optimal bağışıklık fonksiyonunu desteklemeye yardımcı olduğunu göstermektedir.
Enfeksiyonla mücadele için gerekli mikrobesinler A, B, C, D ve E vitaminlerini ve demir, selenyum ve çinko minerallerini başta gelir.
İşte bu besinler ile bağışıklık sistemimizi ve bunları elde etmek için yiyebileceğimiz yiyecekleri nasıl desteklediği hakkında kısaca sizi bilgilendirmek istiyorum ;
1. A Vitamini
A vitamini, cilt, solunum yolu ve bağırsaktaki hücrelerin yapısını korur. Bu virüslere karşı bir engel oluşturur ve vücudunuzun ilk savunma hattıdır. Enfeksiyonla mücadele bir futbol oyunu gibi olsaydı, A vitamini sizin ileri hat savunma elemanınız olurdu.Enfeksiyona neden olan patojenleri nötralize eden antikorlar yapmaya yardımcı olmak için A vitaminine de ihtiyacımız var.
A vitamini özellikle ; yağlı balık, yumurta sarısı, peynir, soya peyniri, fındık, tohum, kepekli tahıl ve baklagillerde bulunur.
Ayrıca, sebzeler vücudunuzun A vitaminine dönüştürebildiği beta-karoten içerir. Beta-karoten yapraklı yeşil sebzelerde ve kabak ve havuç gibi sarı ve turuncu sebzelerde bulunur.
2. B vitamini
B vitaminleri, özellikle B6, B9 ve B12, bir patojeni tanıdığında vücudunuzun ilk yanıtına katkıda bulunur.Bunu “doğal öldürücü” hücrelerin üretimini ve aktivitesini etkileyerek yaparlar. Doğal öldürücü hücreler, enfekte olmuş hücrelerin apoptoz adı verilen bir süreç olan “birikmesine” neden olarak çalışır.
B6, tahıllar, baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, meyve, fındık, balık, tavuk ve ette bulunur.
B9 (folat) yeşil yapraklı sebzelerde, baklagiller, fındık ve tohumlarda bol miktarda bulunur ve ticari ekmek yapımı ununa eklenir.
B12 (siyanocobalamin), yumurta, et ve süt ürünleri gibi hayvansal ürünlerde ve ayrıca güçlendirilmiş soya sütünde bulunur .
3. C ve E Vitaminleri
Vücudunuz bir enfeksiyonla savaşırken,oluşan bu duruma oksidatif stres denir. Oksidatif stres, hücre duvarlarını delebilen ve içeriğin dokulara sızmasına ve iltihaplanmayı şiddetlendiren serbest radikallerin üretimine yol açar.
C vitamini ve E vitamini, hücrelerin oksidatif strese karşı korunmasına yardımcı olur.
C vitamini ayrıca nötrofiller, lenfositler ve fagositler de dahil olmak üzere bir bağışıklık tepkisi oluşturmak için özel hücreler üreterek bu hücresel karışıklığın temizlenmesine yardımcı olur.Yani burada C vitamininin rolü, ortamı temizlemek gibidir.
İyi C vitamini kaynakları portakal, lime, limon, çilek, kivi, brokoli, domates ve kırmızı biber ,greyfurt .
E vitamini fındık, yeşil yapraklı sebzeler ve sebze yağlarında bulunur.
4. D Vitamini
Bazı bağışıklık hücrelerinin enfeksiyona neden olan patojenleri yok etmeye yardımcı olması için D vitaminine ihtiyacı vardır.
Güneşe maruz kalma vücudun D vitamini üretmesine izin verse de, yumurta, balık ve bazı süt ürünleri süt yağları da dahil olmak üzere gıda kaynakları D Vitamini ile takviye edilebilir .D vitamini eksikliği olan kişilerin takviye ihtiyacı olabilir. D vitamini takviyelerinin, özellikle de eksik olan kişilerde akut solunum yolu enfeksiyonlarına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini gösteren birçok çalışma mevcuttur.
5. Demir, çinko, selenyum
Diğer fonksiyonların yanı sıra bağışıklık hücresi büyümesi için demir, çinko ve selenyuma ihtiyacımız var.
Demir, onları yok edebilecek serbest radikallerin sayısını artırarak patojenleri öldürmeye yardımcı olur. Ayrıca bağışıklık hücrelerinin patojenleri tanıması ve hedeflemesi için gerekli olan enzim reaksiyonlarını düzenler.
Çinko, cildin ve mukoza zarının bütünlüğünü korumaya yardımcı olur. Çinko ve selenyum da antioksidan görevi görür ve oksidatif stresin yol açtığı bazı hasarları onarmaya yardımcı olur.
Demir et, tavuk ve balıkta bulunur. Vejetaryen kaynakları baklagiller, tam tahıllar ve demir ile güçlendirilmiş kahvaltılık tahılları içerir.
Çinko istiridye ve diğer deniz ürünlerinde, et, tavuk, kuru fasulye ve fındıklarda bulunur.
Fındık (özellikle Brezilya fıstığı), et, tahıllar ve mantarlar selenyum için iyi besin kaynaklarıdır.
Bu gibi vitamin ve mineraller bizi cok daha sağlıklı tutacaktır ve diyetin ötesinde, koronavirüs karşısında mümkün olduğunca sağlıklı kalmak için alabileceğiniz başka önlemler de vardır.
Akciğerinizin enfeksiyonla mücadele yeteneğini geliştirmek, tempolu yürüyüş gibi orta yoğunlukta egzersiz yapmak, yeterli uyku almak, sosyal mesafeyi korumak ve ellerinizi düzenli olarak sabunla yıkamak bu süreçte bizim için çok önemlidir.
