DYT.Hanife Kara İrritabl bağırsak sendromu (IBS), sindirim sisteminin işleyişini etkileyen yaygın, uzun süreli istenmeyen bir durumdur. Karın ağrısı , şişkinliğe ve bağırsak alışkanlığında (kabızlık ve / veya ishal) değişikliğe neden olabilir.
Genellikle spesifik bir nedeni olmayan durumdur ve birçok tedavi seçeneği varken, tek bir etkili tedavi yoktur – bir kişi için işe yarayan şey sizin için yaramayabilir. Semptomlar zaman içinde değişebilir ve nasıl yönetildiklerine bağlı olarak birkaç gün ila birkaç ay arasında sürebilir.
IBS olduğumu nasıl anlarım ?
Araştırmalar, IBS’nin her b eş kişiden birini etkilediğini göstermektedir. Kadınlarda iki kat daha yaygındır ve genellikle bir kişi 20 ila 30 yaşları arasında bu duruma daha cok rastalayabilir .Ancak, birçok koşulda olduğu gibi, genel bir kural yoktur – bunun ortaya çıkmasının birçok nedeni vardır ve durumu yaşamın herhangi bir aşamasında gözlemleyebilirsiniz.
IBS tipik olarak ömür boyu süren bir durum olmasına rağmen, durum genellikle bir kişinin hayatında neler olduğuna bağlı olarak yaşam boyunca sempromları şiddetli yada hafif olabilir. Diyet ve yaşam tarzı davranışlarındaki değişikliklerle durumun zamanla iyileşmesi de mümkündür.
IBS Belirtileri
Semptomlar bireyler arasında değişir ve bazı insanları diğerlerinden daha ciddi şekilde belirti gösterebilir .
IBS’nin en yaygın semptomları şunlardır:
-Karın (mide) ağrısı veya rahatsızlığı. Bu ağrı tipik olarak alt karnınızın sol tarafında görülür. Bu ağrı bişey yedikten sonra daha da kötüleşebilir ve tuvalet sonrası biraz rahatlayabilir.
-Bağırsak alışkanlıklarında bir değişiklik – bu değişiklik kabızlıktan ishale kadar değişebilir. Dışkınızın kıvamı da değişebilir ve sınırlı miktarda mukus gözlenebilir .
Karnınız şişkin hissedebilir ve görünebilir.
Gastrointestinal problemler bazı ilaçların yan etkisi de olabilir. Bazı durumlarda, aylarca herhangi bir belirti görmeyebilirsiniz, o zaman aniden parlarlar.
Ayrıca ;
aşırı şişkinlik
yorgunluk
hasta hissetme
mesane sorunları
idrar tutamama
sırt ağrısı
hazımsızlık
IBS’li bazı insanlar bu sorunların birçoğunu yaşayabilirken, semptomlar doğrudan irritabl bağırsak sendromuyla ilişkili olmayabilir. Bunlardan herhangi birini yaşıyorsanız, doktorunuzdan bir randevu almalısınız.
IBS semptomlarının günlük yaşam üzerindeki etkisinin bir sonucu olarak bir kişi üzerinde psikolojik bir etkisi olabilir. Sonuç olarak, anksiyete ve depresyon gibi diğer semptomlarla karşılaşabilirsiniz. Bunun böyle olabileceğini düşünüyorsanız, yardım istemeniz önemlidir; zihinsel sağlığınız fiziksel sağlığınız kadar önemlidir. Doktorunuz depresyonunuzu veya endişenizi yönetmeniz için size tavsiyelerde bulunabilir.
IBS(Irratıble Bağırsak Sendromu)’ye ne sebep olur?
IBS’nin nedenleri bilinmemekle birlikte, birçok uzman bunun sindirim sorunları ve artan bağırsak hassasiyeti ile ilişkili olduğuna inanmaktadır.
IBS ,bilinen bir nedeni olmasa da, yaygın risk faktörleri şunları içerir:
-gastroenterit (kusma ve ishal)
-travmatik veya üzücü bir olay yaşamak
-bazı antibiyotik türleri
Sindirim sorunları
Sindirim sistemlerimizdeki yiyecekleri sindirmek için, vücudumuz hareketi teşvik etmek için bağırsaklarıdüzenli bir şekilde çalışması gerekecektir .. Ancak IBS’li bir kişide bu sürecin farklı olduğu düşünülmektedir. Yiyecekler bağırsaktan çok hızlı veya çok yavaş geçirilir.
Yiyecek bağırsaktan çok hızlı geçtiğinde, sindirim sistemi buna ayak uyduramaz. Suyu yiyeceklerden emmek için yeterli zaman yoksa, ishale neden olabilir. Bununla birlikte, yiyecek sindirim sisteminden çok yavaş hareket ediyorsa, vücut çok fazla su emer. Dışkılarınızın sertleşmesi ve zorlaşması da kabızlığa neden olur.
Sindirim sistemi vücuttaki birçok farklı duyumdan sorumludur. Örneğin, aç, tok veya tuvalete ihtiyacınız varsa, sindirim sisteminiz beyninize sinyaller gönderir. Bazı uzmanlar IBS’li kişilerin bu sinyallere aşırı duyarlı olduklarına inanmaktadır. Yani, örneğin, bazı insanlarda hafif hazımsızlığın zar zor fark edildiği yerlerde, IBS’li olanlar için, bu yoğun ve üzücü bir ağrı olabilir.
Yaşam tarzı faktörleri
IBS’de çocukluk çağında istismar, hastalık veya yas gibi travmatik bir olay yaşamak veya stres altındayken bazı yaşam tarzı alışkanlıklarının ve psikolojik faktörlerin rol oynadığını gösteren kanıtlar vardır.
Bunun yanı sıra IBS de fiziksel semptomlar çok gerçektir. Stres veya anksiyete gibi yüksek duygular, bağırsakların düzenli işlevselliğini etkileyebilecek vücuttaki kimyasal değişimi tetikleyebilir.
Diyet ve sindirim sağlığı el ele gider ve bazı gıdaların IBS semptomlarını tetiklediği düşünülmektedir. Bu herkes için geçerli olmasa da, yaygın IBS tetikleyicileri şunları içerir:
-gazlı içecekler
-alkollü içecekler
-bisküvi, cips ve kek gibi işlenmiş atıştırmalıklar
-çay ve kahve gibi kafeinli içecekler
-yağlı gıdalar
Teşhis
Tanı koymak için belirli testlere sahip bazı tıbbi durumların aksine, IBS’de durum böyle değildir. Bunun nedeni, durumun sindirim sisteminizde kolayca tespit edilebilen anormalliklere neden olmamasıdır. Herkes durumdan farklı şiddetlerden etkilenir.
Bu nedenle yapabileceğiniz en önemli şey, yaşadığınız semptomların açık bir tanımını doktorunuzla paylaşmaktır. Çoğu durumda, doktorunuz en az altı aydır tipik IBS semptomlarından herhangi birini yaşıyorsanız sizi IBS için değerlendirmeyi düşünecektir.
Diyet ve IBS
IBS belirtileri genellikle diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilir. IBS’nizi neyin tetiklediğini anlamak, semptomları yönetmek için alabileceğiniz en iyi yöntemleri bilmenize yardımcı olabilir. Bazı durumlarda, ilaç tedavisi ve / veya psikolojik tedaviler önerilir.
Bazı yiyecek ve alışkanlıkların alkol ve gazlı içecekler ve sigara içmek gibi semptomları tetiklediği düşünülmektedir. IBS belirtileri yaşıyorsanız, ilk adım doktorunuz olmalıdır. Altta yatan sağlık sorunu bulunmazsa, sizi beslenme desteği için yönlendirebilirler. Bir beslenme uzmanı, semptomlarınızı neyin tetikleyebileceğini anlamak ve gerekli yaşam tarzı değişikliklerinde size rehberlik etmek için sizinle birlikte çalışabilir.
Diyet ve IBS söz konusu olduğunda ‘herkese uyan tek bir yaklaşım’ yoktur, bu nedenle bir gıda günlüğü tutmak faydalı olabilir. Bir kişi için işe yarayan diyet sizin için etki etmeyebilir Bir yiyecek semptomları daha da kötüleştirirse, bunu yazın. Belirli bir yiyecek semptomları hafifletiyorsa, listeye ekleyin.
Potansiyel tetikleyici gıdaların bir listesine sahip olduğunuzda, siz ve beslenme uzmanı size ve semptomlarınıza göre uyarlanmış bir IBS diyet planı hazırlamaya başlayabilirsiniz.
Lif
Fiber, IBS semptomlarının tedavisinde büyük rol oynayabilir. Bu nedenle, diyetisyeniniz diyetinizdeki lif miktarını ayarlamanızı önerebilir.
Çözünmeyen ve çözünen iki tür lif vardır. Çözünmeyen lif vücut tarafından sindirilemez (suda çözünmez), çözünür lif (suda çözünür) sindirilebilir. Kabızlık çekiyorsanız, örneğin daha fazla su içmek ve diyetinizdeki çözünür lif miktarını artırmak yardımcı olabilir.
Çözünür lif içeren gıdalar şunları içerir:
Çavdar
arpa
yulaf
keten tohumu
kök sebzeler
meyve
Çözünmeyen lif içeren gıdalar şunları içerir:
tahıllar
kepek
tam tahıllı ekmek
çiğ kuruyemişler
Düşük FODMAP diyeti
Sık sık veya sürekli şişkinlik yaşarsanız, beslenme uzmanınız IBS semptomlarını yönetmede etkili olduğu düşünülen düşük FODMAP diyetini önerebilir.
FODMAP, fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve poliolleri temsil eder. Bunlar bağırsağın emmesi ve sindirimi zor olan karbonhidrat türleridir, yani kalın bağırsakta hızlı bir şekilde fermente olurlar. Bu fermantasyon işlemi, gazların salınmasına neden olarak ağrılı şişkinliğe neden olur.
Tipik olarak, düşük bir FODMAP diyeti, bazı meyveler, sebzeler, buğday ürünleri ve süt ürünleri de dahil olmak üzere FODMAPS’ta yüksek olan belirli yiyecekleri alımınızı kısıtlamayı içerir. Bu nedenle, düşük bir FODMAP diyeti düşünüyorsanız, kalifiye bir uzmandan destek almanız önerilir. Destek olmadan, bu diyetin takip edilmesi çok zor olabilir ve bazı durumlarda daha sindirim problemlerine veya beslenme eksikliklerine yol açabilir. Nitelikli bir diyetisyen, belirtilerinizi izlerken ve sizi yolculukta desteklerken, diyetinizin sağlıklı ve dengeli olmasını sağlayabilir.
Neden bir beslenme uzmanına başvurmalısınız?
IBS ile yaşarken, tek bir yemek seçeneği rahatsız edici karın ağrısı veya rahatsız edici bağırsak problemleri ile gününüzü tamamen mahvedebilir. Bir beslenme uzmanı bunu anlar ve diyet ile sağlık arasındaki ilişkinin ne kadar önemli olduğunu bilir. Uzmanlık bilgilerini uygulayarak ve diyet alışkanlıklarınızı ve belirtilerinizi değerlendirerek, durumu güvenli bir şekilde yönetmenize yardımcı olabilirler.
https://www.nutritionist-resource.org.uk/articles/irritable-bowel-syndrome.html#whatcausesibs
