DYT.Hanife Kara Kollajen, hayvanlarda en bol bulunan proteindir. İnsan vücudunda yaklaşık 28 tip kollajen tanımlanmış olmasına rağmen, tip I, II ve III yüzde 80-90 civarındadır. Kollajenin faydaları özellikle ; daha yumuşak dokuları desteklemek ve sıkılaştırma sağlamaktır. Kollajenin temel yapısı, esas olarak glisin, prolin ve hidroksiprolinden oluşan üç alfa iplikten oluşan üçlü bir sarmaldan oluşur. Kollajen tiplerindeki farklılıklar, üçlü sarmal oluşturan alfa iplikçikleri içindeki amino asitlerin spesifik modellerinden kaynaklanmaktadır.
Tip I kollajen cilt, kemikler, tendonlar, bağlar, vasküler ligatür ve organlarda yaygındır.
Tip II öncelikle kıkırdakta bulunur.
Tip III cilt, kas ve kan damarlarında bulunur.
Kollajen azalması genellikle 18 ve 29 yaşları arasında başlar. 80 yaşındaki kollajen üretimi gençlere göre% 75 yavaşlar . Yaşlanma belirtilerinin çoğu, cildin elastikiyetini, sert eklemlerini ve kas kaybını içerir. Kollajen eksikliğinin diğer belirtileri arasında aşırı cilt kırışıklıkları, kan basıncı sorunları, ağrılı kaslar, selülit, diş problemleri, saç dökülmesi ve kırılgan tırnaklar sayılabilir.
Kollajen takviyelerinin yapılan çalışmalarda yaşlanma sürecinin bu etkilerinden bazılarını hafifletmek için yararlı olduğu gösterilmiştir. Bir çalışma, gıdalardan türetilmiş peptitlerin, yutulduktan bir saat sonra kanda arttığını ve 24 saat sonra başlangıç seviyelerine düştüğünü ve dengeli bir diyetin veya düzenli, günlük takviyenin önemini gösterdiğini gösterdi.
Kollajene zarar veren faktörler şeker ve rafine karbonhidratlar, aşırı güneşe maruz kalma, sigara içme ve bazı otoimmün bozuklukları içerir. UV maruziyeti kollajen üretimini azaltırken, şeker kollajenin çoğalma kabiliyetine glikasyon yoluyla müdahale eder. Sağlıklı beslenip ,güneş yanıklarından kaçınarak kollajeninizi korumaya yardımcı olabilirsiniz.
Kollajenin Faydaları
1- Cilt
Kollajen takviyesinin cilt fizyolojisi üzerindeki olumlu etkilerini gösteren çok sayıda araştırma vardır. Çift kör, plasebo kontrollü bir çalışmada, 35-55 yaş arası kadınlar günlük kollajen dozu veya bir plasebo almak üzere ayrılmıştır . Ciltleri başlangıçta objektif olarak ölçüldü ve çalışmanın sonunda kollajen takviyesi alan grupların elastikiyet açısından ölçülebilir derecede bir iyileşme oldu.
Başka bir çalışmada, oral kollajen peptit takviyesi, 8 haftalık alımdan sonra cilt hidrasyonunu önemli ölçüde arttırdı. Dermisteki kollajen yoğunluğu önemli ölçüde arttı ve dermal kollajen ağının parçalanması 4 haftalık takviyeden sonra önemli ölçüde azaldı. 805 hastayla yapılan 8 çalışmayı kapsayan bir metastudi, hidrolize kollajen peptitlerin yara iyileşmesi ve cilt yaşlanması üzerinde olumlu bir sonuca sahip olduğu sonucuna vardı.
2- Eklemler
Yaşlandıkça, özellikle bağ dokumuzdaki kollajen seviyeleri düşer. Bu, bazı rejeneratif yetenek kayıplarına neden olur. Hidrolize kollajenin takviyesi ile elde edilen kollajen peptitler ve serbest amino asitler eklem kıkırdağında birikir. Bu eklem sağlığını desteklemeye ve eklem bozulmasını azaltmaya yardımcı olur. 147 sporcunun katıldığı bir çalışma, eklem ağrısının plaseboya kıyasla önemli ölçüde azaldığını gösterdi.
Artrit, kolajenin yenilenebileceğinden daha hızlı parçalanmasına neden olur ve 2017’de yapılan bir araştırma, kolajenin oral takviyesinin osteoartrit nedeniyle eklem ağrısını azalttığını buldu.
3-Kemikler
Menopoz sonrası kadınlarda kollajen takviyesinin ilave bir yararı da , artmış osteoblastik aktiviteyi ve azalmış osteoklastik aktiviteyi gösteren kollajen peptid takviyesini takiben kemik belirteçlerinde pozitif bir değişiklik bulan bir araştırma çalışmasında gözlenmiştir.
4-Bağırsaklar ve Kollajenin Faydaları
Takviye kollajenin faydaları cilt, eklem ve bağ desteğinin ötesine de uzanır. Sızıntılı bağırsak, kısmen USDA tarafından desteklenen bu çalışmada kanıtlandığı gibi kolajen takviyesi ile iyileştirilebilir. Düzenli alınan kollajen bağırsak geçirgenliğini azaltmıştır.
5-Kaslar
Bir grup yaşlı sarkopenik erkekte kollajen peptid takviyesi, gelişmiş bir vücut kompozisyonu ile artmış kas kütlesi ve kas gücüyle sonuçlandı. Araştırmacılar, kollajenin kreatin sentezini uyarabileceğini ve egzersiz sonrası kas gelişmesini destekleyebileceğini öne sürdüler.
Kas dokusunun% 10’una kadarı kolajenden oluşur. Amino asitler kas dokusunun yapı taşları olduğundan, kolajen peptitlerle takviyenin kas onarımına fayda sağlayacağı mantıklıdır. Bununla birlikte, çoğu kolajen tipinin amino asit profillerine bakıldığında, eksik bir tablo ortaya çıkar. Bu, seçtiğiniz kolajen takviyelerinin tam spektrumlu bir protein kaynağı ile birleştirilmesini sağlamayı önemli kılar.
Aslına bakılırsa kollajenin faydaları açısından
; Tam bir amino asit profili sunan bir takviyenin seçilmesi en uygunudur. En azından bir kişi, kolajen ile takviyenin birçok faydasını tam olarak gerçekleştirmek için tamamlayıcı takviyeleri kompozit, tam bir amino asit profili ile birleştirmelidir.
